Xu hướng liên kết giữa ngân hàng và công ty bảo hiểm - cần cẩn trọng

Việc liên kết giữa các công ty bảo hiểm tại việt nam và những ngân hàng lớn, gọi là bancassurance, đang trở thành xu thế hiện nay. Tuy nhiên để việc kết hợp này diễn ra thuận lợi, ít rủi ro, hệ thống luật bảo hiểm nước ta cần phải bổ sung thêm nhiều điều khoản mới cho phù hợp.

Bảo hiểm liên kết ngân hàng ("bancassurance") là một khái niệm khá phổ biến và hình thức này đã đạt được thành công tại Châu Âu, và nó cũng không còn mới tại các quốc gia Châu Á.

Trước xu thế mở cửa và hội nhập quốc tế, lĩnh vực bảo hiểm việt nam đứng trước sự cạnh tranh đã buộc các công ty bảo hiểm trong nước phải có những thay đổi trong chiến lược marketing. Việc phát triển bancassurance đòi hỏi phải có nghiên cứu sâu và hoàn chỉnh nhằm đưa ra các cơ chế quản lý hoạt động kênh phân phối này và có sự tham gia nỗ lực của tất cả các bên liên quan như: doanh nghiệp bảo hiểm, ngân hàng và cơ quan quản lý.

Thực trạng về hàng lang pháp lý, sự phối hợp, chuẩn bị nền tảng cơ sở để tham gia của ngân hàng và các công ty bảo hiểm tại việt nam hiện nay đang đặt ra nhiều vấn đề cần hoàn thiện khi muốn phát triển kênh phân phối này. Cụ thể:

Hoàn thiện hành lang pháp lý

Các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn riêng, có tính đặc thù dành cho kênh phân phối này chưa được ban hành đầy đủ, kịp thời và còn nhiều bất cập làm cho các ngân hàng và các công ty bảo hiểm lúng túng trong áp dụng; chưa có cơ sở pháp lý cho việc triển khai các sản phẩm nhóm nhưng đối với sản phẩm bảo hiểm cá nhân lại định phí bảo hiểm trên cơ sở nhóm.

Vào cuộc của các ngân hàng thương mại

Thực tế cho thấy, đa số nhân viên ngân hàng không được đào tạo đầy đủ về nghiệp vụ bảo hiểm nên rất khó khăn trong việc tư vấn cho khách hàng mua bảo hiểm. Nếu tư vấn không đúng đắn thì rất dễ khiến cho khách hàng hiểu nhầm về lợi ích của sản phẩm cũng như ngộ nhận về quyền lợi bảo hiểm từ đó kéo theo các hệ quả như tranh chấp, kiện tụng gây mất uy tín cho cả ngân hàng và công ty bảo hiểm.

Nếu đào tạo thì Quy định hiện hành về thời gian đào tạo đại lý bảo hiểm và hình thức tập trung gây khó khăn cho các ngân hàng. Đặc thù nhân viên ngân hàng không thể thu xếp thời gian thực hiện công việc hàng ngày để đi đào tạo tập trung với thời gian dài như vậy.

- vẫn chưa có nhiều các sản phẩm chuyên biệt, đặc thù dành cho kênh phân phối Bancassurance. Hiện nay, trên 90% doanh thu phí bảo hiểm của thị trường Việt Nam là từ các sản phẩm tiết kiệm, do vậy, tạo ra sự cạnh tranh trực tiếp đối với tiết kiệm ngân hàng.

Đây cũng là một trong những lý do khiến ngân hàng không mấy mặn mà trong việc bán sản phẩm bảo hiểm.

Mặc dù, đánh giá đúng tiềm năng phát triển nhưng thực tiễn cũng cho thấy, các ngân hàng còn chưa thực sự quan tâm do hoa hồng và các lợi ích thu được từ bancassurance hiện vẫn chưa đáng kể so với các nguồn thu từ hoạt động ngân hàng.

Hiện nay, cơ sở vật chất của ngân hàng còn rất hạn chế, do vậy việc bố trí một vị trí riêng, thích hợp tại ngân hàng để nhân viên bảo hiểm hoạt động thường trực để tiếp xúc với những khách hàng có nhu cầu mua bảo hiểm sẽ rất khó khăn.

Doanh nghiệp bảo  hiểm cần chủ động

Hiện chi phí để triển khai bancassurance khá lớn. Các khoản chi phí ban đầu cho đào tạo nhân viên ngân hàng, chi phí phần mềm, hệ thống công nghệ thông tin, chi phí hỗ trợ marketing... mà các doanh nghiệp bảo hiểm  đầu tư ban đầu nhiều, trong khi hiệu quả đem lại chưa tương xứng.

Một số sản phẩm bảo hiểm của các doanh nghiệp bảo hiểm có hình thức tương tự với một số sản phẩm của ngân hàng (tiết kiệm tích lũy, tiết kiệm định kỳ…). Vì vậy, nếu không xây dựng được phương án hợp tác hiệu quả giữa ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm có thể ngân hàng sẽ phải chịu áp lực cạnh tranh giành khách hàng với các doanh nghiệp bảo hiểm  là đối tác của ngân hàng.

Bên cạnh đó, Bancassurance luôn gắn liền thương hiệu của ngân hàng với thương hiệu của các công ty bảo hiểm. Do đó, nếu ngân hàng xảy ra những trường hợp xấu sẽ ảnh hưởng nhất định đến tâm lý của khách hàng và sự tín nhiệm của khách hàng đối với thương hiệu của DNBH. Điều này có thể gây tâm lý e dè của một số doanh nghiệp bảo hiểm  trước khi hợp tác với các ngân hàng.

Nâng cao nhận thức của khách hàng

Hiện nay, phần lớn khách hàng còn ít hiểu biết về các sản phẩm, dịch vụ bảo hiểm, ngân hàng. Đến nay, phần đông khách hàng chưa quen hoặc không biết việc sản phẩm bảo hiểm có thể được bán tại ngân hàng. Mặc dù số lượng khách hàng gửi tiết kiệm ở các ngân hàng Việt Nam rất lớn nhưng phần lớn dân chúng chưa có tài khoản ngân hàng; những người có tài khoản thì đa phần chưa thói quen sử dụng các dịch vụ ngân hàng như chuyển khoản.

Ngoài ra, phần đông dân chúng vẫn chưa có tập quán bảo hiểm còn các doanh nghiệp bảo hiểm chưa tạo lập được uy tín, hình ảnh mạnh mẽ trong dân chúng. Tập quán tham gia bảo hiểm mới bắt đầu hình thành ở Việt Nam nên dân chúng chưa hiểu rõ về bảo hiểm, còn e ngại tham gia các hợp đồng bảo hiểm dài hạn, các phương tiện thông tin đại chúng đôi khi còn gây nhiều sai lệch về bảo hiểm … trong khi đó, cán bộ ngân hàng không có đủ thời gian và nghiệp vụ để giải thích những tiện ích của sản phẩm cho người mua bảo hiểm.